Inkijkje in Albanië’s enige vrouwengevangenis
Veertig procent van de vrouwen in Albanië’s enige vrouwengevangenis zit vast voor moord – niet omdat ze vaker moorden, maar omdat ze twee keer zo lang krijgen dan hier. Fotograaf Bernadet de Prins en journalist Paulien Bakker brachten vier weken door in ‘gevangenis 325’.
59 vrouwen verbleven er op dat moment in wat ook wel ‘Ali Demi’ genoemd wordt, naar de woonwijk in hoofdstad Tirana waar gevangenis ligt. De jongste was achttien, de oudste 73. Terwijl Albanië aansluiting zoekt bij Europa – het land is al jaren in transitie van communisme naar kapitalisme – zijn het steeds meer laagopgeleide vrouwen die achter de tralies belanden. Bijna de helft was werkeloos voor ze vast kwamen te zitten en voor de overgrote meerderheid (85%) was het hun eerste vergrijp (volgens onderzoek van promovenda Edlira Papavangjeli).
Veel vrouwen hebben het geld noch de kennis om te manoeuvreren in het rechtssysteem. Ze moeten genoegen nemen met een advocaat van de staat, maar die kan voor de 5000 lek (zo’n 40 euro) die hij daarvoor krijgt, geen zaak opbouwen waarin verzachtende omstandigheden als mishandeling, armoede of psychoses worden meegenomen. Met lange straffen tot gevolg.
De armoede zet zich voort achter de groene poort. Er zijn nauwelijks activiteiten, er is geen verwarming en de vrouwen slapen met acht tot twaalf vrouwen in stapelbedden op een kamer. Maar het ergste is dat ze jarenlang hun geliefden missen. Zoals Lola (33; een pseudoniem). Het hoogtepunt van haar dag is het telefoongesprek met haar zoontje. ‘Hij was vijf toen ik hem voor het eerst aan de telefoon kreeg. Hij vroeg steeds: “Mami, wanneer kom je nou?” “Mami komt,” zei ik dan, “alleen de bus is stuk”.’ Lola kreeg vijftien jaar voor het ombrengen van haar jongste zoon die toen twee maanden oud was – wiegendood volgens haarzelf; moord volgens haar schoonouders.
Tekst: Paulien Bakker
Deze publicatie is mede tot stand gekomen door bijdragen van Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten, Free Press Unlimited en het Matchingsfonds van De Coöperatie.
Lees hier de gehele publicatie in de Volkskrant:
https://www.volkskrant.nl/kijkverder/v/2019/in-de-enige-vrouwengevangenis-van-albanie-zit-veertig-procent-vast-voor-moord/